Ο Βωμός των Δώδεκα θεών, όχι αυτός που βρέθηκε στις γραμμές των ΗΣΑΠ στο Μοναστηράκι, αλλά ένας μικρότερος, μαρμάρινος κυκλικός με ανάγλυφες όλες τις μορφές των θεών του Ολύμπου, ανοίγει τη νέα περιοδική έκθεση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου που εγκαινιάζεται την Πέμπτη με τον τίτλο «Μύθος και Νόμισμα» (15 Απριλίου-27 Νοεμβρίου 2011).
Τον ίδιο χορό σέρνουν οι Νύμφες στο αναθηματικό ανάγλυφο (330 π.Χ.) που έχει βρεθεί στη Μεγαλόπολη ή στη Σπάρτη με την αργυρή δραχμή (1ος αι. π.Χ.) που κυκλοφόρησε στην Απολλωνία της ΙλλυρίαςΤα πορτρέτα των πρωτοκλασάτων θεών (Διός, Αρτέμιδος, Αθηνάς, Διονύσου κ.ο.κ.), ημίθεων (Ηρακλή) και μυθικών όντων (Μέδουσας, Πήγασου, Σφίγγας, Γρύπα), όπως απεικονίστηκαν σε αγάλματα, σε λευκές λυκήθους και άλλα αγγεία, στη μεταλλοτεχνία και σε νομίσματα, παρουσιάζονται στην έκθεση αυτή, που έχει το προνόμιο να φέρει τη σφραγίδα δύο κρατικών μουσείων, του Εθνικού Αρχαιολογικού και του Νομισματικού, αλλά και μιας από τις σημαντικότερες νομισματικές συλλογές, όπως της Alpha Bank.Η «ισχύς εν τη ενώσει» μοιάζει να είναι το μήνυμα της έκθεσης αυτής, που είναι σπονδυλωτή. Απαιτεί δύο στάσεις για να πεις πως τη διέτρεξες ολόκληρη.
Η ιδανική πορεία είναι να ξεκινήσεις από την οδό Πατησίων, όπου παρουσιάζεται στην αίθουσα περιοδικών εκθέσεων του Εθνικού Μουσείου «Η εικονογράφηση του μύθου». Εκεί γνωρίζεις την ταυτότητα ενός εκάστου των θεών, από τον ερωτύλο Δία μέχρι τον κερδώο Ερμή, το γενεαλογικό τους δέντρο, τα σύμβολα που τους συνοδεύουν (ο κεραυνός, η γλαύκα), όπως και των μυθικών όντων. Και στη συνέχεια να καταλήξεις στην Πανεπιστημίου, στο Νομισματικό Μουσείο, όπου η αφήγηση προχωράει σε συμβολισμούς, ιδεολογικές αναπαραστάσεις, ιδρυτικούς μύθους, τοπικές λατρείες και παραδόσεις. Δηλαδή στη διαχρονική «χρήση του μύθου» και όπως αυτή απεικονίζεται πρωτίστως σε νομίσματα και δευτερευόντως σε έργα τέχνης και αντικείμενα.
Μεσούσης της οικονομικής κρίσης και με τη φτώχεια που συνέχει τα κρατικά μας μουσεία (οι περισσότερες αίθουσες στον όροφο του Εθνικού Αρχαιολογικού παραμένουν κλειστές ελλείψει προσωπικού) μοιάζει με θαύμα ότι στήθηκαν δύο νέες εκθέσεις (δαπάναις, βέβαια, της Alpha Bank), πλούσιες σε πληροφορίες, επιστημονικά και αισθητικά άψογες. Ιδίως η έκθεση του ΕΑΜ αποτελεί ένα πλήρες μάθημα για τα παιδιά, με προβολή βίντεο του γενεαλογικού δέντρου των θεών, που απολαμβάνουν θαυμάσια οι πάντες.
Η δική μας ξενάγηση χθες το πρωί άρχισε από το Ιλίου Μέλαθρον, το «σπίτι» του Νομισματικού Μουσείου, με τον πρόεδρο της Alpha Bank Γιάννη Κωστόπουλο να δηλώνει με χαρά ότι θα συνεχίσει να πλουτίζει τη συλλογή της τράπεζας γιατί έχει ακόμη κάποιες μικρές ελλείψεις για να καλυφθεί γεωγραφικά όλη η χώρα. Παρ' όλο που η συλλογή αριθμεί πάνω από 10.000 αρχαία νομίσματα, θα ένιωθε πανευτυχής αν είχε ένα και μοναδικό χρυσό νόμισμα της Αθήνας των κλασικών χρόνων. Ενα από τα πιο πρόσφατα αποκτήματα της συλλογής είναι ένα νόμισμα που απεικονίζει τον θεό Ηφαιστο, που μαζί με τον Αρη μοιράζονται, ελλείψει αντικειμένων, την πιο φτωχική βιτρίνα της έκθεσης.
«Στο ναό του Ηφαίστου, στο Θησείο, δεν βρέθηκε το λατρευτικό άγαλμα του θεού, ούτε άλλο αντικείμενο, παρά μόνο ένα λυχνάρι πάνω στο οποίο πιθανολογείται ότι απεικονίζεται ο Ηφαιστος», μας εξήγησε ο διευθυντής του ΕΑΜ Νίκος Καλτσάς, ξεναγώντας μας αργότερα στη δική του έκθεση. Σ' αυτή κυριαρχούν, περισσότερο από τα νομίσματα, δύο υπερφυσικού μεγέθους κεφαλές αγαλμάτων. Η μία του Απόλλωνα, που αποδίδεται σε έργο του Φειδία (σώθηκε το ρωμαϊκό αντίγραφο) και η άλλη της Αφροδίτης, επίσης ρωμαϊκό αντίγραφο ενός πρώιμου έργου του Πραξιτέλη. Μόνο γι' αυτά τα δύο γλυπτά και τον άγνωστο Βωμό των Δώδεκα θεών αξίζει να επισκεφθεί κανείς την έκθεση.
info: Ιλίου Μέλαθρον: Πανεπιστημίου 12. Εθνικό Αρχαιολογικό: Πατησίων 44. Διάρκεια έως 27 Νοεμβρίου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου