Ρυμουλκιώτικη φορεσιά 4.

Το ζωνάρι (ή ζ’νάρ) είναι ένα μακρόστενο μάλλινο κομμάτι υφάσματος, με

διαστάσεις περίπου μήκος 2 μέτρα και πλάτος 25 εκατοστά. Το ζωνάρι

συνόδευε όλα τα είδη της ρουμλουκιώτικης γυναικείας φορεσιάς. Το ζωνάρι

στερεώνονταν με μεγάλες καρφίτσες, τα κομποβέλονα και με ένα είδος

πόρπης το δούλο, τον τοκά ή τον τουκά. Η διακόσμηση του αποτελείται από

κεντήματα με γεωμετρικά σχήματα και λουλούδια σε όλο το μήκος του. Η

διακοσμημένη επιφάνεια του ζωναριού χωρίζεται σε ισομεγέθη ορθογώνια,

που καλύπτονταν από πούλιες. Ζωνάρι με πούλιες σα λέπια ψαριού δεν

υπάρχει σε καμία άλλη ελληνική φορεσιά. Το ρουμλουκιώτικο γυναικείο

ζωνάρι θυμίζει τις ζώνες των αντρών από την ομηρική εποχή, που ήταν

κατασκευασμένες από αργυρά ή χάλκινα ελάσματα για να προστατεύουν το

υπογάστριο και αποτελούσαν μέρος του αρχαίου θώρακα. Το ζωνάρι του

Ρουμλουκιού είχε ιδιαίτερα λειτουργικό ρόλο, αφού εκεί στερεώνονταν η

τραχηλιά και οι ανασηκωμένες άκρες του σαϊά. Επιπρόσθετα, συμπλήρωνε το

κενό που δημιουργούνταν ανάμεσα στο κοντόσι και τη φούτα (ποδιά) και

πάνω σε αυτό γαντζώνονταν αρκετά κοσμήματα της φορεσιάς. Επιπλέον,

πάνω στο ζωνάρι στερεώνονταν τα μαντήλια των γυναικών που

χρησιμοποιούνταν στο χορό. Τέλος, το ζωνάρι έκρυβε μια τσέπη του σαϊά,

την "πουζνάρα" (υπό ζωνάρια) και κρατούσε σταθερή και ζεστή τη μέση των

γυναικών κατά τη διάρκεια των καθημερινών, κοπιαστικών εργασιών τους

Ζωνάρι πουλένιο (αριστερά) και ζωνάρι καθημερινό (δεξιά).

ƒ Η φούτα είναι ένα είδος ποδιάς, η οποία δένεται λίγο κάτω από το ζωνάρι με

ένα μάλλινο κορδόνι. Έχει σχήμα ορθογώνιο και είναι πιο κοντή από το σαϊά

και το πουκάμισο. Το ύφασμα της φούτας είναι σκληρό και μάλλινο και

διακοσμείται με γεωμετρικά σχήματα. Η φούτα αντικαθιστούνταν από τις

γυναίκες του Ρουμλουκιού κατά τις καθημερινές τους εργασίες από το

πιστιμάλι, μία πάνινη, φαρδιά και εύκαμπτη ποδιά, που ήταν πιο λειτουργική

σε σχέση με τη φούτα.

Το καποτί και το κοντογούνι. Οι Ρουμλουκιώτισσες όταν έκανε πολύ κρύο

πάνω από όλα τα προηγούμενα ρούχα φορούσαν το καποτί και το κοντογούνι.

Το καποτί είναι ένα μάλλινο, φλοκιαστό, σκούρο γαλάζιο πανωφόρι, που το

έκανε δώρο ο γαμπρός στη μέλλουσα γυναίκα του. Παλιότερα συνήθιζαν να

το φορούν οι νύφες στη μέρα του γάμου τους. Το κοντογούνι είναι ένα άλλο

μάλλινο πανωφόρι χωρίς μανίκια, στολισμένο με μαύρα φαρδιά γαϊτάνια

Το κοντογούνι.

ƒ Τα υποδήματα και οι κάλτσες. Τα επίσημα παπούτσια των γυναικών του

Ρουμλουκιού ονομάζονταν μποτίνια και ήταν μαύρα, δερμάτινα, στρογγυλά

μπροστά, με χαμηλό τετράγωνο τακούνι και χοντρές σόλες, που

κατασκευάζονταν μετά από παραγγελία και ξεχωριστά για το πόδι κάθε

γυναίκας σε τσαγκάρη στη Βέροια. Για τις καθημερινές τους εργασίες οι

γυναίκες φορούσαν τα ίδια παπούτσια με τους άντρες δηλαδή τα

γουρουνοτσάρουχα ή αλλιώς κουντούρες. Τα γουρουνοτσάρουχα ήταν

χοντροκαμωμένα, κοντά και με μικρές μύτες στην άκρη τους. Οι κάλτσες που

φορούσαν οι γυναίκες του Ρουμλουκιού ήταν μάλλινες, λευκές ή μαύρες,

λέγονταν σκουφούνια και τις έπλεκαν μόνες τους. Με τον καιρό, όμως, οι

γυναίκες του Ρουμλουκιού και ιδιαίτερα οι νέες άρχισαν να προτιμούν τις

έτοιμες λεπτές κάλτσες που έβρισκαν στην αγορά της Βέροιας.